20190907 Romanico ALI8489 webUn grupo de 20 persoas acompañadas polo guía de turismo Francisco González visitaron esta mañá a igrexa de Santa Baia de Lañas, na Baña, e as outras catro que os concellos da comarca inclúen na Ruta do Románico, para poñer en valor o patrimonio arquitectónico da Baña, Negreira e Val do Dubra. Esta iniciativa, que está financiada pola Deputación da Coruña, comezou na igrexa de Santa María de Paramos (Val do Dubra), e continuou pola de Santa Baia de Lañas (A Baña) e as de Portor e Gonte (Negreira).

A igrexa de Santa Baia de Lañas foi construída a finais do século XII. Pertencente ao concello da Baña (aínda que baixo o arciprestado de Val do Dubra), rende culto á martir adolescente meridana Santa Baia (Eulalia ou Olaia), martirizada e queimada viva con ramas de palma. Así é representada nos motivos dos capiteis do arco triunfal, orixinais da fábrica románica. A capela maior, xunto coa capela norte do Rosario foi reconstruída no primeiro terzo do século XVII. A sancristía data de 1754, e de 1792 a nova fachada e a espadana coas campás. Esta igrexa ten unha gran riqueza e profusión de canzorros historiados e conserva un arco con arquivoltas ao oeste desafortunadamente tapiado hoxe en día.

Un dos canzorros é un dolio, un instrumento de vento xa desaparecido –que se pode confundir cun pipo de viño– e que grazas á investigación do profesor Porras permítenos datar a igrexa de Santa Baia de Lañas na segunda metade do século XII, xa que os dolios unicamente existiron nesta época.

Santa María de Paramos (Val do Dubra) é unha igrexa do século XIII en planta de cruz latina con ábsida rectangular. Ten unha ventá con columnas e una arquivolta axadrezada. No norte ábrese unha porta en cuxas xambas hai columnas prerrománicas reutilizadas e capiteis con follas de acanto ou sogueados. O arco de medio punto desta porta esténdese alternando granito e pedra caliza de dúas cores cunha influencia clara da arte mudéxar da Mezquita de Córdoba. Destaca a cruz antefixa de adscrición aos templarios. A sancristía foi completada en 1646 e a bóveda da capela maior en 1741.

A igrexa de Santa María de Portor (Negreira), construída a finais do século XII, ten un regusto e referencias claras ao Pórtico da Gloria e á fachada de Praterías da Catedral de Santiago de Compostela tanto nos capiteis dos arcos triunfais como nos faxóns da nave principal. Os sobresaíntes arcos cegos do norte e os seus arquillos ornamentais superiores falan do gusto e do poderío económico desta igrexa monacal, da que dependía Pontemaceira.

Resaltar o amplo legado arquitectónico dos ancestros e potenciar unha variada paisaxe, con rutas que espertan admiración entre amantes do sendeirismo, son algunhas das iniciativas que promove o Concello da Baña para potenciar o turismo no municipio. Con esta idea naceu a Ruta do Románico, que promocionou conxuntamente cos concellos de Negreira e Val do Dubra, para dar a coñecer as características das cinco igrexas construídas na comarca durante esta época. No último semestre do 2018 fixéronse seis visitas guiadas para coñecer as igrexas de Santa Baia de Lañas (A Baña), Santa María de Paramos e San Román (Val do Dubra), e Santa María de Portor e San Pedro de Gonte (Negreira).

En todas as rutas realizadas ata o de agora, os técnicos de turismo contratados polos concellos foron quen explicaron aos participantes as peculiaridades de cada templo, Eutropio Rodríguez o ano apsado, e Francisco González no día de hoxe.

Para o mes de outubro, o Concello da Baña ten previsto ten previsto facer outra ruta de sendeirimos, nesta ocasión seguindo a Vía Mariana, despois da que o pasado 19 de agosto se fixo pola ribeira do Tambre dende a área recreativa de Fiopans.

20190907 ALI8477 WEB